Na pozór to zwykły ciągnik w ospoilerowanej wersji Streamline, prawie nic go nie wyróżnia. Tylko po oznaczeniu R730 i V8 poznajemy, jaki siłacz kryje się pod maską.

Ponieważ to rzadkość na naszych drogach, z przyjemnością pokonaliśmy kilkadziesiąt kilometrów po pomorskich drogach.

Silnik Euro 6 o mocy 730 KM i maksymalnym momencie obrotowym 3.500 Nm, z układem wtrysku XPI, jest topową jednostką V8 szwedzkiego producenta (słabsze wersje V8 rozwijają 520 i 580 KM), polecaną do najtrudniejszych zadań. 60-tonowe, skandynawskie zestawy z drewnem, transport ponadgabarytów, ciężkie przewozy w Norwegii - to przykłady zastosowań, gdzie najmocniejszy widlasty silnik odnosi największe sukcesy.

Legendarne "fałósemki" Scanii, wprowadzone w 1969 r., wypracowały sobie unikalną pozycję na światowym rynku. Nowy motor bazuje na jednostce o pojemności 16,4 l i mocy 730 KM, która zadebiutowała w 2010 r. Wariant Euro 6 wykorzystuje turbosprężarkę o zmiennej geometrii oraz chłodzony cieczą układ recyrkulacji spalin EGR, z którym współdziała katalizator SCR (selektywna redukcja katalityczna) w układzie wydechowym. Tłumik jest nieznacznie tylko większy od zwartego, kompaktowego tłumika stosowanego z silnikami sześciocylindrowymi.

Na ramie zostało dużo miejsca na zbiorniki paliwa i AdBlue. Maksymalny moment obrotowy uzyskiwany jest w przypadku nowego silnika Euro 6 w szerszym zakresie obrotów niż w wersji Euro 5. Jest on dostępny od 1.000 do 1.400 obr/min. Do standardu należy zautomatyzowana skrzynia Scania Opticruise, przystosowana do przenoszenia momentu o tak imponującej wartości.

Na obwodnicy Słupska w ciągu drogi krajowej nr 6 są spore, jak na ten region, podjazdy i zjazdy, więc mieliśmy przynajmniej namiastkę utrudnionych warunków drogowych. Przy zadanej na tempomacie prędkości 80 km/h, na 12. biegu, silnik kręcił tylko około 1.000 obrotów na minutę (przy 86 km/h - około 1.100 obr/min). Na podjazdach aktywny tempomat (jeszcze nie działa w Polsce na wszystkich drogach, ale na głównych tak) "odpuszczał" przed szczytem, tak że prędkość spadała do 70 km/h, oczywiście nie dlatego, że brakowało siły, lecz żeby zmniejszyć spalanie, skoro już za chwilę można było nabrać pędu jadąc z góry.

Tempomat Scania Active Prediction (przewidujący) wykorzystuje dane z GPS i map do sterowania prędkością pojazdu odpowiednio do ukształtowania terenu przed nim. Optymalizuje prędkość na podjazdach i zjazdach przyczyniając się do zmniejszenia zużycia paliwa w pofałdowanym terenie o 2-3%. Używa on specjalnej, bardzo oszczędnej strategii jazdy, gdy skrzynia Opticruise pracuje w trybie Economy, co powoduje dodatkowy spadek zużycia paliwa o 2% w terenie pagórkowatym.

Testowany ciągnik wyposażony był też w służący oszczędzaniu system Eco-Roll, który dla wykorzystania bezwładności rozpędzonego zestawu na łagodnych zjazdach przełączał skrzynię na bieg neutralny, eliminując hamowanie silnikiem. Eco-Roll nie działa na stromych zjazdach, ze względów bezpieczeństwa, aby nie dopuszczać do nadmiernego rozpędzenia się pojazdu.

Eco-Roll stosowany jest w Scaniach od roku, w pakiecie ze skrzynią biegów Opticruise i tempomatem Scania Active Prediction. System może zmniejszyć wydatki użytkownika na paliwo nawet o 2%. Eco-roll ocenia, kiedy ciężarówka powinna wykorzystać siłę grawitacji, aby swobodnie zjechać ze wzniesienia. Komputer pokładowy przelicza, czy w danych warunkach większą oszczędność przyniesie zjazd ze wzniesienia na biegu jałowym czy z wykorzystaniem hamowania silnikiem przy odciętym dopływie paliwa.

Swobodny zjazd za pomocą Eco-roll, z wykorzystaniem energii kinetycznej zestawu ma sens jedynie wtedy, gdy trwa dłużej niż 10 sekund. Jednocześnie prędkość nie powinna wzrosnąć na tyle, aby konieczne stało się hamowanie silnikiem, ponieważ ma to negatywny wpływ na właściwe wykorzystanie energii paliwa już dostarczonego do silnika.

Specjalne tryby pracy skrzyni biegów zwiększają wydajność w różnych zastosowaniach. W danym pojeździe dostępne są maksymalnie trzy z czterech dostępnych trybów. W tym przypadku, oprócz standardowego kierowca ma do dyspozycji tryb ekonomiczny i tzw. Power (czwarty dostępny to off-road).

Economy to tryb nastawiony na jak najniższe zużycie paliwa, kosztem pewnego wydłużenia czasu przejazdu. Silnik reaguje bardzo delikatnie. Można wybrać alternatywne ustawienie ogranicznika na 85 lub 80 km/h, które automatycznie załącza się w trybie Economy. Kickdown jest wtedy nieaktywny. Scania Active Prediction stosuje specjalną, ekonomiczną strategię działania. Prędkość spada do 12% poniżej zadanej i nigdy nie wzrasta ponad nią (-12%, 0%). Minimalny wzrost prędkości podczas zjazdu w trybie Economy wynosi 5 km/h (w innych trybach 3 km/h).

Tryb Power został stworzony do zadań transportowych, w których liczy się przede wszystkim krótki czas przejazdu. Silnik reaguje ostro, a podjazd spod wzniesienia odbywa się przy wykorzystaniu maksymalnej mocy z nieco szybszą zmianą biegów niż w trybie Standard. Scania Active Prediction nie jest dostępny, tempomat pracuje normalnie.

Z taką bestią, jak V8 o mocy 730 KM w zdecydowanej większości sytuacji wystarcza tryb Economy, nie ma potrzeby wzmacniania napędu, lepiej skoncentrować się na oszczędzaniu paliwa.

Prezentowany pojazd nafaszerowany był wyposażeniem służącym bezpieczeństwu jazdy. Hamulec wydechowy uzupełniany przez retarder to łącznie taka siła hamowania, że na pedał hamulca zasadniczego naciska się wyjątkowo rzadko. Retarder własnej konstrukcji Scanii, w najnowszej wersji automatycznie się rozłącza, gdy nie jest używany. Tzw. wolne koło zmniejsza opory ruchu, ponieważ obie turbiny, które wyhamowują pojazd przy pomocy oleju zostają odłączone od układu napędowego. Oszczędności paliwa zależą od warunków drogowych ale regułą jest, że spalanie spada przeciętnie o pół procenta. Kiedy kierowca chce wyhamować, retarder załącza się automatycznie.

Moment hamujący nowego retardera dochodzi do 4.100 Nm (wcześniej 3.500 Nm), a ponadto jest dostępny w niższym zakresie prędkości obrotowych silnika.

Nowe ciągniki Scanii wyposażane są standardowo w zaawansowany system hamowania awaryjnego (AEB). Ten elektroniczny asystent ma za zadanie w sytuacji grożącej kolizją zminimalizować jej skutki, poprzez automatyczne nie tylko zwolnienie, ale nawet zatrzymanie pojazdu. Woleliśmy nie sprawdzać jego działania, zwłaszcza że na podorędziu nie było muru z kartonów lub styropianu. Była jednak okazja, żeby się przekonać, iż system ten nie działa "na wyrost", przy byle okazji, a wiec nie przeszkadza w jeździe. Kiedy jadące przed nami auto dostawcze z uszkodzonymi światłami stop-u bez sygnalizowania nagle zahamowało, chcąc zjechać na pobocze, zbliżyliśmy się do niego na tyle, że pasażer już deptał w podłogę, a kierowca błyskawicznym manewrem ominął zawalidrogę. A system AEB? Uznał, że trzeba dać kierowcy szansę wykazania się... Z tego zdarzenia wyciągnęliśmy wniosek, że układ działa w ostatniej chwili i, żeby być skutecznym, musi to robić naprawdę błyskawicznie.

Przyjemność z jazdy topowym ciągnikiem Scanii jest duża. W takiej wersji nie mogło zabraknąć w wyposażeniu kabiny akcentów z tzw. wyższej półki, jak choćby skórzane fotele z pełną regulacją, wentylacją i podgrzewaniem oraz skórzana kierownica. Oczywiście zwykły, 40-tonowy zestaw na przeciętnej drodze to nie mogło być wyzwanie dla tej jednostki napędowej. Pomorskie pagórki, po jakich poruszaliśmy się standardowym zestawem podczas jazdy próbnej były dla "fałósemki" przysłowiową bułeczką z masłem. 730-konny silnik dedykowany jest do szczególnie wymagających zadań, choć może być i bywa też wybierany przez przewoźników z uwagi na prestiż, do ich pojazdów flagowych. Prawdziwym wyzwaniem mogłyby być dla tego napędu np. Alpy. V8 w zestawieniu ze skrzynią Opticruise jest rozwiązaniem polecanym też do transportu ciężkiego. Taki zespół może pracować w zestawach osiągających do 250 t masy całkowitej.