Przestrzegając prawidłowej geometrii ustawienia kół i ciśnień w oponach można w typowym zestawie drogowym zaoszczędzić 8.000 euro rocznie na kosztach paliwa. Udowodnił to test przeprowadzony wspólnie przez producenta opon, firmę Michelin, i Volvo Trucks.

Koszty paliwa stanowią jedną trzecią całkowitych kosztów eksploatacji samochodu ciężarowego. Zakładając, że typowy europejski pojazd długodystansowy przejeżdża w ciągu roku 160 tys. kilometrów, zużywając średnio 30 litrów oleju napędowego na 100 kilometrów, przy cenie 1,1 euro za litr roczny koszt paliwa wynosi ponad 52 tys. euro. Na szczęście, żeby zmniejszyć tę kwotę, nie trzeba stosować żadnych rewolucyjnych metod.

- Podczas wizyt u klientów często zauważamy nierównomierne zużycie opon w samochodach ciężarowych i przyczepach. Jest to z całą pewnością powodowane nieprawidłową geometrią ustawienia kół - mówi Arne-Helge Andreassen, Business Area Manager ds. opon i geometrii ustawienia kół w dziale obsługi posprzedażnej Volvo Trucks.

Faktem jest, że dwie trzecie zestawów drogowych użytkowanych w Europie ma niewłaściwie ustawioną geometrię kół, co w połączeniu ze źle dobranymi oponami i niewłaściwym ciśnieniem w oponach skutkuje znacznie zwiększonym zużyciem paliwa.

W celu pozyskania wymiernych danych o skali wpływu tych czynników na ekonomikę paliwową, Volvo Trucks, wspólnie z firmą Michelin, postanowiło przeprowadzić zakrojone na dużą skalę badania na swoim torze testowym Hällered, w Szwecji.

- Jesteśmy odpowiedzialni za koszty, jakie generuje samochód ciężarowy w całym okresie swojej eksploatacji - dodaje Arne-Helge Andreassen. - Nie wystarczy budować oszczędne silniki. W Volvo Trucks konsekwentnie pracujemy nad różnymi sposobami redukcji zużycia paliwa - nawet w pojazdach już dostarczonych klientom. Testy te miały na celu przedstawienie firmom transportowym rzetelnych dowodów na to, ile pieniędzy mogą zaoszczędzić.

W testach wykorzystano dwa identyczne ciągniki siodłowe Volvo FH 4x2, wyposażone w 13-litrowe silniki Euro 5 o mocy 500 KM, holujące trzyosiowe, w pełni załadowane naczepy z zabudową typu furgon. Masa każdego zestawu drogowego wynosiła 40 ton.

W ciągu dwóch tygodni obydwa samochody ciężarowe przeszły wiele prób. Pierwszy z nich jeździł przy różnych niewłaściwych wartościach geometrii ustawienia kół.

- Jeżeli tylne koła naczepy są skierowane w stronę krawężnika, przód naczepy jest wypychany w kierunku osi jezdni - mówi Per Nilsson z TruckCam, firmy odpowiedzialnej za pomiary i kalibrację aparatury wykorzystywanej podczas testu. - A to z kolei powoduje, że naczepa przemieszcza się po skosie, działając jak ogromny żagiel chwytający wiatr. Na drodze można zobaczyć mnóstwo zestawów z przyczepą/naczepą niczym krab "dryfującą" za samochodem po skosie.

- Jeżeli np. zalecana zbieżność kół wynosi 1 mm, oznacza to, że po przedniej stronie osi koła są skierowane lekko do wewnątrz - to tak, jakby człowiek postawił stopy palcami do środka - wyjaśnia Per Nilsson. - Gdy samochód nabiera prędkości, rozpędzając się do 80 km/h, koła są wypychane na zewnątrz, aż ustawią się idealnie równolegle.

W pierwszym zespole pojazdów zmieniano również ciśnienia w oponach.

Drugi zestaw drogowy był pojazdem referencyjnym, w którym przez cały czas badań geometria ustawienia kół była optymalna.

- Opór toczenia opon odpowiada za jedną trzecią paliwa zużywanego przez samochód - mówi Jacques de Giancomoni, Technical Account Manager w Michelin. - Decydujące znaczenie mają więc odpowiednie opony. Ważna jest również kontrola ciśnienia w oponach, które ma olbrzymi wpływ na zużycie paliwa.

Samochody ciężarowe były wyposażone nie tylko w przepływomierze paliwa, ale także w specjalne przyrządy precyzyjnie mierzące prędkość, zużycie opon, opór toczenia itp.

Żeby zagwarantować jak największą wiarygodność wyników, przed każdym przejazdem testowym obydwa samochody jeździły po torze przez godzinę, w celu rozgrzania silnika, skrzyni biegów i tylnej osi.

Podczas wszystkich cykli testowych przejechano łącznie nieco ponad 1.000 kilometrów. Analiza ogromnej ilości zebranych danych ujawniła, że zależnie od geometrii ustawienia kół i rodzaju zastosowanych opon, różnice w zużyciu paliwa mogą sięgać 14,5 procent. Poprzez właściwy dobór opon można ograniczyć zużycie paliwa nawet o 11 procent. Kolejny 1 procent można zyskać przestrzegając prawidłowych ciśnień w oponach, zaś wyregulowana geometria ustawienia kół pozwala zaoszczędzić 2,5 procent paliwa.

Oznacza to, że w przypadku niektórych zestawów drogowych potencjał redukcji zużycia paliwa wynosi blisko 15 procent. W kategoriach finansowych przekłada się to na 8.000 euro oszczędności na kosztach eksploatacji pojazdu w ciągu roku.

- Wszystkie firmy transportowe powinny na poważnie się tym zainteresować. Volvo Trucks posiada 1.100 stacji obsługi w Europie. Dopilnujemy, by każda z nich otrzymała tę informację. Gdy klient do nas przyjedzie samochodem z przyczepą, otrzyma najlepszą możliwą pomoc - mówi Arne-Helge Andreassen.

Nad prawidłowością przebiegu testów czuwał na miejscu Mats Lidbeck ze szwedzkiego instytutu badawczego SP (Technical Research Institute of Sweden).

- Nasza rola w tego typu procedurze testowej polega na zagwarantowaniu bezstronności badań. Oznacza to, że poddajemy ocenie wszystkie metody pomiarowe i dbamy, by inżynierowie brali pod uwagę wszystkie istotne parametry. Na przykład, sprawdzamy czy aparatura pomiarowa jest odpowiednia i prawidłowo skalibrowana, czy procedury testowe są ściśle przestrzegane, czy dokonano wystarczającej ilości pomiarów - wyjaśnia Mats Lidbeck.